Alkoholizm to jeden z problemów społecznych, który z roku na rok dosięga coraz większej ilości osób. Wbrew pozorom i ogólnemu przekonaniu nie jest to tylko choroba marginesu społecznego i ludzi biednych. Zachorować może każdy, bez względu na wiek, płeć, wykonywany zawód, miejsce zamieszkania czy zdobyte wykształcenie. Życie w ciągłym stresie oraz coraz większe wymagania społecznego oraz stawianie sobie coraz cięższych wyzwań, mogą spowodować, że nie będziemy w stanie poradzić sobie ze wszystkim psychicznie i zaczniemy szukać odskoczni od życia codziennego. Niewinna lampka wina wieczorem przed snem może przerodzić się w poważne uzależnienie, które powoli niszczyć będzie nasze życie oraz życie naszych najbliższych.
Jak rozpoznać problem alkoholowy u siebie lub osoby najbliższej? Jak skutecznie leczyć chorobę alkoholową?
Pierwsze stadium problemu
Choroba alkoholowa na początku swojego powstania jest bardzo trudna lub praktycznie niemożliwa do wykrycia. Sygnały sugerujące problem są bardzo subtelne i często po prostu ignorujemy je lub nie zwracamy na nie uwagi. Najczęściej to bliscy zauważają pierwsze symptomy choroby, jednak by tak naprawdę zdać sobie sprawę z wagi problemu, należy dostrzec je samodzielnie. Jeżeli zauważymy, że ktoś z naszego najbliższego otoczenia może mieć problem z alkoholem, warto zadać jej kilka poniższych pytań, które mogą dać jej do myślenia oraz sprawić, że zacznie szukać pomocy specjalistów.
- Czy kiedykolwiek pomyślałeś, że powinieneś zmniejszyć ilość spożywanego przez siebie alkoholu?
- Czy zdarzyło Ci się napić alkoholu zaraz po przebudzeniu, by zniwelować skutki kaca lub odstresować się przed ważnym dla Ciebie wydarzeniem?
- Czy złościsz się, gdy ktoś zwraca Ci uwagę, że pijesz za dużo?
- Czy zacząłeś zaniedbywać swoje obowiązki domowe oraz służbowe i straciłeś zainteresowanie dotychczasowymi hobby?
- Czy dopóki nie napijesz się kolejnej porcji alkoholu, nie jesteś w stanie myśleć i skupić się na niczym innym?
Jeżeli choć część odpowiedzi na pytania będzie twierdząca, może świadczyć to o problemie z alkoholem. Początkujący alkoholik nie musi upijać się do nieprzytomności, często uzależnienie zaczyna się od jednego piwa lub jednej lampki wina wieczorem.
Cięższe przypadki – Alkoholizm
Gdy pierwsze objawy powstawania alkoholizmu zostaną niezauważone, na pewno dostrzeżesz kolejne symptomy, które świadczą o poważniejszym już uzależnieniu od etanolu. Warto obserwować siebie lub osobę ze swojego najbliższego otoczenia, a jeśli zauważysz choć część z poniższych objawów, jest to niezaprzeczalny znak, że do Waszego otoczenia wkradła się choroba alkoholowa i warto poszukać pomocy. Poniżej lista objawów świadczących o kolejnym etapie uzależnienia od alkoholu:
- Alkohol staje się niezbędnym elementem do odprężenia, wyciszenia czy zwiększenia pewności siebie.
- Poszukiwanie kolejnych okazji do napicia się, niezależnie od pory dnia czy dnia tygodnia.
- Zwiększenie tolerancji na alkohol, konieczność picia większych ilości, by doprowadzić się do stanu upojenia.
- Ukrywanie swojego picia przed innymi, picie w samotności.
- Pojawiające się luki w pamięci, z czasem coraz dłuższe i coraz częściej występujące po napiciu się alkoholu.
- Zaniedbywanie dotychczasowych relacji międzyludzkich, nie tylko ze swoją rodziną, ale również ze współpracownikami i innymi członkami społeczeństwa.
- Wpadanie w ciągi alkoholowe, czyli codzienne spożywanie alkoholu, by się upić. Początkowo ciągi przeplatają się z kilkudniowymi okresami abstynencji.
- Pojawiające się kłamstwa na temat picia, kupowanie alkoholu w tajemnicy przed innymi i ukrywanie go w różnych miejscach.
- Wystąpienie objawów abstynencyjnych po zaprzestaniu picia alkoholu. Najczęstsze objawy to bóle głowy, nudności, biegunki, wymioty, rozdrażnienie, drgawki czy bezsenność. Objawy ustępują po napiciu się alkoholu.
Charakterystyka dzieci alkoholików
Choroba alkoholowa nigdy nie dotyczy tylko samego uzależnionego. Cierpią na niej również jej najbliżsi, w tym współmałżonkowie, rodzice oraz dzieci. W przypadku dzieci wychowujących się w domu z problemem alkoholowym, zwiększa się prawdopodobieństwo, że same w przyszłości popadną w uzależnienie lub uwikłają się w związek z alkoholikiem. Brak odpowiednich wzorców, niedostateczna troska ze strony dorosłych oraz nieprawidłowo rozwinięte mechanizmy emocjonalne powodują wiele problemów w życiu dorosłym, zwłaszcza dysfunkcji w zakresie interpersonalnym. Dorosłe dzieci alkoholików (DDA) cierpią również częściej na zaburzenia psychiczne, są agresywne i bardzo krytyczne w stosunku do samych siebie, diagnozuje się u nich depresje, myśli samobójcze czy psychozy różnego rodzaju.
Bezpieczne relacje
Specjaliści zajmujący się leczeniem uzależnień podkreślają, że w przypadku dzieci wychowujących się w rodzinie z problemem alkoholowym, nie zawsze w ich dorosłym życiu dochodzi do wszystkich wyżej wymienionych dysfunkcji, jedynie ryzyko ich pojawienia się jest większe. Terapeuci znają wiele przypadków, w których dzieci alkoholików rozwinęły się prawidłowo i nie wykazują żadnych dysfunkcji społecznych. Warunkiem prawidłowego rozwoju jest zdrowa relacja z dorosłymi oraz dostateczna troska i opieka. Gdy rodzice nie są w stanie zająć się prawidłowo swoim dzieckiem, tę rolę przejąć może dalszy członek rodziny na przykład babcia lub nauczyciel albo dobra sąsiadka.
Dorosłe dzieci alkoholików, a związki
Dorosłe dzieci alkoholików nieświadomie bardzo często wikłają się w patologiczne związki. Przyczyną takiego zachowania jest dorastanie w dysfunkcyjnej rodzinie. Dzieci alkoholików najczęściej na partnerów wybierają sobie osoby, które również cierpią z powodu uzależnienia (niekoniecznie od alkoholu), popadają w związki przemocowe, w których stają się ofiarami. Niekiedy bywa tak, że dorosłe dzieci alkoholików unikają jakichkolwiek relacji z płcią przeciwną i nie chcą wiązać się z nikim w obawie przed zranieniem.
Strach przed straceniem kontroli
Dzieci wychowujące się w domu z rodzicem alkoholikiem często przejmują jego obowiązki osoby dorosłej, szybko stają się odpowiedzialne za wiele aspektów rodzinnych, dlatego też w życiu dorosłym wykazują tendencje do kontrolowania wszystkiego. Przeraża je sama myśl o tym, że mogłyby nie mieć kontroli nad jakimkolwiek aspektem swojego życia, czują, że cały czas muszą być odpowiedzialne za siebie oraz całe środowisko wokół, a także najbliższych. W takich przypadkach bardzo ważne jest udanie się na terapię, podczas której specjalista przepracuje z pacjentem jego lęki i wyposaży go w odpowiednie narzędzia, by ten mógł poradzić sobie w życiu. Również wspierający i czuły partner będzie bardzo ważny w życiu dorosłego dziecka alkoholika, by ten mógł czuć, że może pozwolić sobie na chwilę słabości i zasługuję, by być przez kogoś „zaopiekowany”.
Wspomagacze w leczeniu alkoholizmu
W trakcie leczenia alkoholowego bardzo ważne okazują się metody wspierające wychodzenie z uzależnienia. Obecnie dwie metody cieszą się bardzo dużym powodzeniem i stosuje je bardzo duży odsetek osób, które rozpoczynają leczenie. Pierwszym wspomaganiem leczenia jest detoks alkoholowy, który pozwala w bezpieczny sposób na pozbycie się nagromadzonych toksyn alkoholowych w ciele człowieka. Odtruwanie pozwala również na uzupełnienie niedoborów witamin czy minerałów oraz na zniwelowanie pojawiających się objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego.
Kolejną metodą jest wszycie wszywki alkoholowej, która pomaga pozostać w trzeźwości. Działa od 8 do aż 12 miesięcy i pacjent może wykorzystać ten czas na zmianę swojego myślenia o uzależnieniu oraz na przygotowanie się na dalsze etapy leczenia, między innymi na psychoterapię.