Alkohol jest środkiem traktowanym przez niektórych jako swego rodzaju lek na wszelkie boleści życia – sięgają po niego w gorszym momencie, kiedy ich problemy stają się nie do zniesienia. Chociaż uważają, że picie skutecznie niweluje ich problemy, jest to tak naprawdę tylko chwilowy efekt ulgi, który niesie za sobą inne, niepożądane konsekwencje. W przypadku zaburzeń lękowych alkohol spożywany jest w dużych ilościach, gdyż traktowany jest jako zagłuszacz myśli – takie samoleczenie zwiększa prawdopodobieństwo popadnięcia w uzależnienie, a ono prowadzi do rozwoju nałogu alkoholowego.
Nierzadko jest tak, że osoba uzależniona od alkoholu doświadcza intensywnych lęków. Lęki po alkoholu bowiem mogą być konsekwencją odstawienia substancji uzależniającej po długim okresie codziennego picia. Warto odpowiedzieć sobie, czy lęki wywołały potrzebę picia alkoholu, czy to alkohol wywołał lęki – jest to istotne dla przebiegu terapii.
Stany lękowe po alkoholu – skąd się biorą?
Alkohol często jest traktowany jako sposób na szybkie i skuteczne radzenie sobie ze stresem, lękiem czy uczuciem niepokoju. Trunki na bazie alkoholu często powodują, że nawet najwięksi introwertycy stają się duszami towarzystwa i wielu ludziom właśnie o to chodzi – o odwagę. Piją nie po to, by pić, ale aby osiągnąć upragnione skutki. Alkohol odrętwia umysł, przez co nie odczuwa on naturalnego strachu, a więc człowiek pod jego wpływem działa wbrew naturalnym instynktom. Posiada też właściwości uspokajające, dlatego wiele ludzi sięga po niego np. po ciężkim dniu w pracy.
Uczucie, jakie powoduje alkohol jest niestety złudne – nadużywanie do prowadzi do wielu nieprzyjemnych skutków. Warto zaznaczyć, że w niektórych przypadkach alkohol może znacznie pogorszyć objawy zburzeń na tle psychicznym, w tym właśnie lęki. Na kacu mogą pojawić się ataki paniki, potęgowane przez zaburzenia lękowe. Symptomy mogą pojawić się w przeciągu kilku godzin od spożycia alkoholu, nawet w niewielkich ilościach. Uczucie odstresowania po wypiciu alkoholu mija wraz z jego uwolnieniem się z krwioobiegu – przestaje on być lekarstwem na życie, a staje się jego koszmarem. Nie warto jedynie dla chwili spokoju dopuścić do pogłębienia stanów lękowych i innych tego typu zaburzeń psychicznych.
Choć alkohol może wydawać się łatwo dostępnym sposobem na ukojenie nerwów i radzenie sobie w sytuacjach stresowych, to w rzeczywistości może przyczynić się do pogorszenia stanu osoby chorej na zaburzenia lękowe. Często ludzie decydują się na intensywne picie, które z czasem przeradza się w uzależnienie, a uzależnienie w nałóg, z którego bardzo ciężko im wyjść.
Jakie są inne zaburzenia po alkoholu?
Nie tylko lęki są nieprzyjemnym stanem, jakiego można doświadczyć po wypiciu alkoholu. Należą do nich również zaburzenia depresyjne, często pojawiające się na drugi dzień od spożycia, podczas tzw. kaca. Mechanizm powstania tego problemu jest w zasadzie taki sam, ci w przypadku lęków po alkoholi – osoby cierpiące na depresję często sięgają po alkohol w celu zagłuszenia swoich dręczących, ponurych myśli. Chcą poprawić swój nastrój, sięgając po używkę, która jednak może działać różnie. U niektórych alkohol rzeczywiście powoduje poprawę humoru, u innych zaś wręcz go pogarsza. To kwestia indywidualna, jednak prawie zawsze dochodzi do obniżenia nastroju, kiedy alkohol zostanie usunięty z organizmu. Należy pamiętać, że stany depresyjne po odstawieniu alkoholu mogą pogłębiać chęć sięgnięcia po używkę ponownie, co prowadzi do powstania błędnego koła. Z takich czynów bardzo często rozwija się groźne dla życia uzależnienie.
Depresja alkoholowa – ile trwa?
Czas trwania alkoholowej depresji zależy od wielu kwestii indywidualnych, jednak w większości przypadków utrzymuje się do 4 tygodni. Warto mieć na uwadze, że depresja wywołana używkami może przekształcić się w depresję kliniczną, która jest poważną chorobą, niekiedy nawet śmiertelną. Jeśli jej objawy utrzymują się po odstawieniu substancji uzależniających, mowa o początkach ciężkiej choroby, która jak najszybciej powinna zostać skontrolowana z lekarzem psychiatrą.
Jak radzić sobie z lękami po alkoholu? Nerwica alkoholowa, nerwica a alkohol
Kiedy dojdzie do ataku paniki, uspokojenie się wymaga więcej wewnętrznej siły, niż może się wydawać. Całkowite wyeliminowanie już istniejących lęków okazuje się niemalże niemożliwe. Jeśli jednak odczuwamy lęk, który wywołany jest spożyciem alkoholu lub kacem, istnieją pewne sposoby, które mogą pomóc w przejściu tego momentu. Kluczowe jest zachowanie rozwagi i danie sobie czasu na odpoczynek – nasze ciało też musi się uspokoić, nie tylko sama głowa. Ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu i spożywanie pełnowartościowych posiłków. Kiedy czujemy się spięci przed nagromadzenie czynników stresowych, powinniśmy pomyśleć o skorzystaniu z technik relaksacji, jak np. ćwiczenia oddechowe czy progresywna relaksacja mięśni Jacobsona. Pomocne może okazać się też znalezienie nowego hobby czy zaczęcie uprawiania sportu – ruch wytwarza endorfiny, które są bardzo pomocne podczas pogorszenia nastroju. Warto znaleźć zajęcie, które odwróci myśli od alkoholu i związanych z nim lęków.
Pamiętaj: głównymi metodami leczenia zaburzeń lękowych są psychoterapia i farmakoterapia – bez tych dwóch składowych praktycznie niemożliwe jest wyleczenie się z tych uciążliwych stanów. Psychoterapia to praca z terapeutą, który pomoże w zmniejszeniu objawów lękowych. Do najbardziej skutecznych terapii zalicza się terapię poznawczo-behawioralną. Koncentruje się ona na nauczaniu pacjenta danych umiejętności, które pomogą w zmniejszeniu odczuwanych lęków. Dzięki temu pacjent będzie mógł poczuć się pewniej ze swoim zaburzeniem, a z czasem nauczy się stawiać mu czoła, aż wreszcie terapia przyniesie najbardziej pożądany skutek, jakim jest zniwelowanie u pacjenta zaburzeń lękowych.
W leczeniu zaburzeń lękowych często stosuje się lęki, które w połączeniu z terapią przynoszą bardzo pozytywne skutki. Są one dostosowywane indywidualne przez lekarza psychiatrę.
Warto poprosić o pomoc najbliższych – wsparcie podczas terapii jest bardzo ważne i motywujące. Najlepiej, jeśli będziemy otaczać się osobami, w których towarzystwie czujemy się dobrze, komfortowo i bezpiecznie. Można także dołączyć do grup wsparcia, gdzie inne osoby z podobnymi problemami dzielą się swoimi doświadczeniami. Często takie spotkania prowadzą do zawarcia przyjaźni na długie lata.
Podsumowanie
Nadużywanie alkoholu ma wiele poważnych, niepożądanych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Zaburzenia lękowe, depresja, zaburzenia psychotyczne lub pogorszenie funkcji poznawczych to tylko kropelki w morzu skutków nadmiernego spożywania alkoholu. Mogą one znacząco wpłynąć na jakość życia, zepsuć relacje z bliskimi i z samym sobą. Kluczowe jest rozpoznanie problemu możliwie jak najwcześniej i sięgnięcie po pomoc. Specjaliści będą wiedzieli, jak pomóc i jakie leczenie należy wdrożyć, aby pacjent jak najszybciej odzyskał wolę życia i zdrowie – zarówno na tle psychicznym, jak i fizycznym.